Adsl Ve Diğer Bağlantı Çeşitleri Hakkında Bilgiler

Ülkemizde İnternet’in son kullanıcıya ulaşması 1996-97 yıllarında
gerçekleşti. Bürokrasinin duyarsızlığı ve bilgisizliği, alt yapı
eksikliği, sermaye yetersizliği… Ne derseniz deyin İnternet’le
buluşmamız hayli geç oldu, geç olsun ama güç olmasın diye bir
atasözümüz vardır, ama bizde işler hem geç hem de güç bela yürüyor çoğu
zaman.

Son kullanıcıya sunulan ilk bağlantı seçeneği, telefon hatları
üzerinden modem ile dial-up bağlantı şeklindeydi. Zaman içinde
İnternet’e bağlantı seçeneklerimiz çeşitlendi, ancak belki de en uygun
seçenek olan ADSL oldukça geç ve zahmetli bir şekilde kullanıma
sunuldu. Bugün itibariyle gerek Türk Telekom gerekse özel sektör ADSL
hizmeti vermeye başladı, önümüzdeki dönemde hem hizmet kalitesi, hem de
fiyatlar açısından daha güzel gelişmeler bekleyebiliriz.

ADSL binlerce kişinin tercih ettiği bağlantı türü olunca, bu teknoloji
hakkında kapsamlı bir yazı hazırlamak gereği ortaya çıktı. Karşınızda
oldukça kapsamlı bir ADSL yazısı var, ister ADSL almayı düşünüyor olun,
ister halihazırda kullanıyor olun bu yazıda faydalı bir şeyler
bulacağınıza inanıyorum.

İsterseniz, ADSL’i anlatmaya başlamadan önce İnternet’e bağlanabilmek için elimizde olan diğer seçenekleri kısaca inceleyelim:

Kiralık hat
Bu seçenek sadece kurumsal kullanıcılar için geçerli. İş yerinizle
servis sağlayıcı arasında Telekom’un data hatları üzerinden sabit bir
bağlantı sağlanıyor.

Servis sağlayıcıya İnternet bağlantısı için bir ücret öderken,
Telekom’a da data hattı için ayrı bir ücret ödeniyor. Maliyetleri
topladığınızda en düşük hızdaki bağlantılar için dahi aylık yüzlerce
dolar para ödenmesi gerekiyor, ayrıca bağlantı için alınacak özel
modemler/yönlendiriciler de yine yüzlerce dolara mal oluyor. Kurumsal
kullanıcılar için uzun bir süre bu tip bağlantı tek seçenek olarak
görülüyordu ancak ADSL bu durumu değiştirebilir.

Kiralık hatların ADSL’e göre avantajı senkron olması, yani 128 kbps bir
hat aldığınızda bu 128 kpbs gönderim ve alım yapabileceğiniz anlamına
geliyor (oysa ADSL’de indirim hızı yüksek ama gönderim hızları düşük
2048 / 512 gibi).

Ayrıca kritik uygulamalarda kiralık hatlar daha güvenli, bir kere çalışır hale gelince, kolay kolay sorun yaşamıyorsunuz.



Uydu

Uydu üzerinden İnternet çok yüksek hızları vaadetmesine rağmen bazı
dezavantajları nedeniyle yeterli ilgiyi göremedi. Yakın bir zamana
kadar uydu bağlantısı için kurulacak ekipman pahalıydı ve tek yönlü
veri aktarımına izin veriyordu. Yani uydu üzerinden sadece veri
indirebiliyordunuz. Veri gönderimi için yine telefon hattından ikinci
bir bağlantınızın olması gerekiyordu. Ancak şu anda karasal hatlardan
bağımsız, veri alıp gönderebilen uydu seçenekleri mevcut (www.dexar.com ). Ayrıca son dönemde rekabet ve yaygınlaşma sonucu fiyatlarda da önemli düşüşler meydana geldi.

Yüksek maliyetler ve uygulama zorluklarını yanı sıra uydunun kendine
has bazı dezavantajları var. Gecikme bunlardan birisidir. Size ulaşacak
bilgi önce servis sağlayıcıdan uzaydaki uyduya, oradan da sizin çanak
anteninize kadar uzun bir mesafe kat etmek zorunda. Bu durumda bazı
uygulamalarda (on-line oyunlar gibi) problemler söz konusu olabiliyor.

Ancak uydu bağlantısı size “uydu” ile haberleşme imkanı verdiği için
bir takım ekstralara sahip. Örnek olarak, tüm uydu yayınlarını
izleyebilme, kendi uydu yayınınızı yapabilme böylece sizin kanalınızı
izleyenlere on-line eğitim ve benzeri hizmetleri sunabilme sayılabilir.



Ancak ortalama bir İnternet kullanıcısı için en ideal çözüm olmadığını
görüyoruz. Bu en azından ülkemiz için şu anda böyle, ancak yurtdışında
daha uygun fiyatlı uydu çözümleri mevcut. Uydu üzerinden çok yüksek
hızlarda indirme (download) yapılabildiği için gelecekte yine uydu
İnternet öne çıkabilir.

Bu arada uydudan veri indirmekle ilgili bir noktayı açıklamak lazım.
Uydu İnternet kullanmak için bir dijital uydu kartına (bilgisayara
takılacak bir PCI kart), çanak anten ve LNB'ye ihtiyacınız var. Daha
sonra bu hizmeti veren firmalara başvurup, parasını ödeyip abone
olmanız gerekiyor. Bundan sonra normal olarak İnterneti
kullanabilirsiniz. Ancak eğer bir dijital uydu kartınız ve uydu/lnb
setiniz varsa, çeşitli programlar kullanarak, uydu İnternet servisini
parasını vererek kullanmakta olan kullanıcıların indirdikleri dosyaları
sizde kendi bilgisayarınıza kaydedebiliyorsunuz. Uydunun doğası gereği
bir kullanıcıya gönderilen veri aslında o bölgedeki tüm uydu antenlere
ulaşıyor. Siz de, sizin çanağınıza da gelen bu veriyi kendi
bilgisayarınıza kaydedebiliyorsunuz. Ancak bunu İnternet bağlantısı
olarak tanımlamak mümkün değil. Çünkü belli bir web sayfasını veya
dosyayı seçip indirmeniz mümkün değil, sadece diğer kullanıcıların o
anda indirmekte olduğu dosyaları sizde kendi bilgisayarınıza
kaydedebiliyorsunuz.


Kablonet

“Türkiye'de Kablo TV yayınları 1991 yılında PTT tarafından dokuz büyük
ilde başlatılmış (İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Konya,
Antalya, Gaziantep, Kayseri) ve kısa sürede yoğun ilgi görmüştür.
Önceleri 22 televizyon kanalı, 4 radyo istasyonu ile yayınına başlayan
Kablo TV, kısa sürede televizyon kanalı sayısını 35'e çıkarmıştır. Bu
gün 45 televizyon kanalı Kablo TV sistemi üzerinden yayınlanmaktadır.
1997 yılında mevcut 9 bölgeye ilave olarak 21 yeni yayın bölgesinde
Kablo TV Hizmetlerinin verilebilmesi için Türk Telekom Gelir paylaşımı
esasına göre ihaleye çıkmış, Kablo İletişim firmaları da bu
bölgelerdeki yatırımlarını tamamlayarak Kablo TV hizmeti vermeye
başlamışlardır.”

Kablo İletişimcileri Derneği'nin web sitesinde (http://www.kaider.org.tr)
Türkiye’de kablotv şebekesinin tarihçesi böyle anlatılmış. Kablo TV,
bir bölgede her binaya koaksiyel kablo çekilmesi ve TV yayınının bu
kablo üzerinden verilmesidir. Yurt dışında, özellikle de ABD’de çok
geniş kablo tv şebekleri mevcuttur ve milyonlarca abonesi vardır. Tek
bir kablo üzerinden yüzlerce tv kanalı çok net görüntüyle (antendeki
gibi parazit olmaksızın) izlenebilir.

Daha sonraları, “Madem her eve kablo çekmişiz, niye aynı hat üzerinden
İnternet erişimi de vermiyoruz?” denilerek kablo tv şebekesinden
İnternet bağlantısı sağlanmaya başlamıştır. Ülkemizde kablonet olarak
adlandırılan bu hizmet bulunmaktadır (kablonet aynı zamanda bu işi
yapan firmalardan birisinin ismidir, ben genel manada kullanıyorum).
Ancak öncelikle bölgenizde kablolu tv şebekesinin bulunması ve şebekeyi
işleten firmanın İnternet hizmeti vermesi gerekmektedir. Yani evinizde
kablo tv olması, kablonet kullanabileceğinizi garanti etmez. Kablonet
için şebeke üzerinde bir takım değişiklikler yapılması gerektiği için
yeterli abone olmayan yerlerde kablotv olsa bile kablonet olmayabiliyor.

Kablonet için kablo modem denilen bir cihaz kullanılır. Kablonet’in
telefon hatlarıyla hiçbir ilgisi yoktur. 7/24 İnternet’e bağlı
kalabilirsiniz ve aylık sabit bir ücret ödersiniz.



Ancak Kablonet’in birkaç dezavantajından söz etmek gerekiyor. Öncelikle
evinizde/mahallenizde kablo tv şebekesinin döşenmiş olması gerekiyor.
Ülkemizde uygun fiyatına rağmen çeşitli nedenlerle kablo tv şebekesi
çok yaygınlaşamamıştır. Sadece büyük şehirlerin bazı semtlerinde kablo
tv şebekesi bulunuyor. Kablonet’in belki de en çok eleştiri alan yönü
ise paylaşımlı bir sistem olmasıdır. Mahallenizdeki kablotv şebekesinin
ortak bir İnternet çıkışı bulunmaktadır. Örneğin mahalledeki şebekenin
çıkışı 1 Mbit olsun, eğer sadece siz hattı kullanıyorsanız satın
aldığınız bağlantı hızınızı sonuna kadar kullanıp, örneğin 256 kbit
bağlantınız varsa 30kbit/sn hızında indirme yapabilirsiniz. Böylece 4-5
kişi aynı anda İnternet’i sorunsuzca kullanabilir. Ama bağlananların
sayısı arttıkça performans düşmeye başlar. Mahallede aynı anda 100 kişi
Kazaa’dan indirme yaptığında, her bir kullanıcının bant genişliği (yani
İnternet’ten belli bir anda indirebileceği veri miktarı) oldukça
düşecektir. Tabii ki bu problem, kablotv şebekesinin İnternet çıkışı
arttırılarak çözülebilir. Esasen kablotv şebekesinin kendi içinde 10
Megabit gibi yüksek hızlarda veri transferi mümkündür. Ancak şebekenin
İnternet çıkışı tüm kullanıcılara paylaştırılır.



Ayrıca kablotv şebekesi üzerinde çeşitli nedenlerle çok sık arıza
olduğunu sık sık duyuyoruz, ancak bu durum teknolojiyle değil, uygulama
ve hizmet kalitesiyle ilgili bir durum.

Diğer bir husus da fiyat elbette. Eğer bulunduğunuz bölgede hem
kablonet hem de ADSL varsa fiyatlarını karşılaştırıp ona göre karar
vermeniz gerekiyor.

Çevirmeli Ağ (Dial-Up)

Ülkemizde hala en çok kullanılan bağlantı şekli çevirmeli ağdır.
Hepimizin evinde telefon hattımız var. Modemler ise 10 dolara kadar
düşen fiyatlarıyla adeta her PC’nin vazgeçilmez bir parçası haline
geldi. Aslına bakarsanız, ADSL veya kablonet kullansanız bile, zaman
zaman dial-up bağlanmak isteyebileceğiniz durumlar olacaktır.



Tabii ki çevirmeli ağ İnternet’in nimetlerinden tam olarak faydalanmak
için yeterli bir çözüm değil. En önemli problem hız; çevirmeli bağlantı
ile ulaşabileceğiniz maksimum hız 56000 bit/saniyedir. Bu ise, saniyede
(yaklaşık olarak) 7 Kilobayt’la download yapabilirsiniz demektir. Ancak
bu “en iyi koşullarda” geçerli bir hesaplamadır. Ortalama bir İnternet
kullanıcısı 43000-50000 Bit/Saniye arası bir hızla bağlanır ve
download’lar 5 K’yı geçmez. Böyle bir bağlantı üzerinden radyo
dinlenebilir ancak canlı tv yayınlarının kesintisiz izlenmesi pek
mümkün olmaz.

Girdiğiniz sitelerde “html versiyon” üzerine tıklamak, “flash versiyon”
üzerine tıklamaktan daha akıllıca bir hareket olur, çünkü 500k’lık bir
flash dosyasının yüklenmesi dakikalar alacaktır.

İnternetin sunduğu onlarca özellik, dial-up’la anlamsızlaşmaktadır.
Örneğin ben sürekli bağlı değilsem ICQ kullanmanın ne mantığı var? Eğer
ikide birde bağlantım kopacaksa dosya indirmenin, hele film veya mp3
indirmenin neresi zevkli diye düşünebilirsiniz ve bence haklısınız.

Dial-up’ın böyle dezavantajları olsa da hala en yaygın kullanılan bağlantı şekli ve bir süre daha bu böyle sürecek diyebiliriz.

GPRS

Cep telefonunuz üzerinden İnternet’e bağlanmak ister misiniz? Doğrusu
ben isterim. Alırım laptop’ımı, çıkarım dağlara tepelere, bir yandan
manzara, bir yandan da chat yaparım…



GPRS veya General Packet Radio Service, cep telefonu şebekesi üzerinden
veri alıp göndermeye yarayan teknolojinin ismidir. GSM hattınızı GPRS’e
açtırdıktan sonra, GPRS özelliği olan telefonunuzu bilgisayarınıza
bağlıyorsunuz. Gerekli ayarlamaları yaptıktan sonra 7/24 İnternet’e
bağlısınız.

Telsim bir dönem GPRS bağlantısını aylık sabit bir ücretle veriyordu,
oldukça düşük olan bu ücret, bir çok kişiyi dial-up yerine GPRS
kullanmaya sevk etmişti. Ancak şu anda tüm cep telefonu şebekesi
işletmecileri GPRS hizmetini indirilen veri miktarına göre
ücretlendiriyorlar. Yani, gene 7/24 bağlısınız, ancak veri indirdikçe,
kilobayt başına belli bir ücret ödüyorsunuz.

GPRS ortalama bir ev/ofis kullanıcısı için uygun bir çözüm değil.
Pahalı ve aynı zamanda dial-up’tan bile daha yavaş. Ancak ileride daha
yüksek hızlarda bağlantı seçenekleri çıkabilir, fiyat olarak ADSL ve
benzeri çözümlere yaklaşması ise zor.

Ancak, GPRS’in tam bir kurtarıcı olduğu uygulamalar da yok değil.
Örneğin bayileri dolaşıp fiyat veren, sipariş alan plasiyer tipi
elamanlar için, bir Pocket pc, GPRS bağlantısı ve genellikle web
tabanlı bir uygulama üzerinden veri girişi en kolay çözüm durumunda
olabiliyor.


ISDN
Integrated Services Digital Network’ün kısaltması olan ISDN aslında
salt İnternet bağlantısından veya veri aktarımından daha fazlasını
sunan bir teknolojidir.

ADSL başlığı altında daha ayrıntılı inceleyeceğimiz gibi,
evimiz/ofisimiz ile telefon santrali arasında kalan bakır kablo çifti
(local loop, last mile) telefon şebekesinin en zayıf ama aynı zamanda
en yaygın ve kısa zamanda değişmesi (bakırın fiberle değiştirilmesi
gibi) mümkün gözükmeyen kısmıdır. Kullanıcı ile telefon santrali
arasında haberleşme analog olarak gerçekleşmektedir ve bunun ileride
anlatacağımız gibi bir çok kısıtlayıcı yönü bulunmaktadır.

İşte ISDN ile, veri, daha henüz kullanıcı tarafında iken dijitale
çevrilmektedir. Bunun sonucu olarak eğer ISDN hattınız varsa; 8 taneye
kadar farklı cihazı (telefon, faks, bilgisayar) tek ISDN hattına
bağlayabilirsiniz ve aynı bakır hatta bağlı olmalarına rağmen bu
cihazların farklı telefon numaraları olabilir. Aynı anda bu cihazlardan
2 tanesi veri alışverişi yapabilir (Basic Rate denilen ve ev/işyeri
tipi kullanıcılar için önerilen ISDN tipi için).

ISDN üzerinden 128/128 Kbps veri aktarımı yapılabilir. Aynı anda da telefon hattınız üzerinden konuşma yapmanız da mümkündür.

ISDN hattınıza özel ISDN cihazları bağlayabileceğiniz gibi bir aparatla
normal analog telefonunuzu ve hatta analog modeminizi
bağlayabilirsiniz. ISDN hattında normal hat gibi karşı tarafın telefon
numarasını çevirir ve konuşur/nete bağlanırsınız. Bağlı kaldığınız süre
için para ödersiniz. ISDN’de iki kanal mevcuttur. Her bir kanal 64 Kbps
hızındadır. Sizin hız talebinize göre önce ilk kanal, sonra da otomatik
olarak ikinci kanal devreye girer. İkinci kanalın devreye girmesiyle 2
katı kontör atmaya başlayacaktır.



Gördüğünüz gibi ISDN evimizdeki telefon hattının dijitale çevrilmesiyle
ilgili İnternet’i aşan bir çerçeveye sahip. İnternet bağlantısı
açısından bakılırsa, ADSL’in olmadığı ve kontör ücretlerinin kabul
edilebilir olduğu durumlarda uygun bir seçenek olabilir. Ancak 128 Kbps
gibi çok düşük bir hız sağlaması (ADSL’in 2 Mbit’e kadar alınabildiği
göz önüne alınırsa) ISDN’i ADSL karşısında zayıf bırakıyor.

Bu arada bizim bahsettiğimiz ISDN BRI denilen ev/işyeri için önerilen
ISDN tipi. ISDN PRI denilen ve yaklaşık ADSL hızında İnternet hızı
sunabilen diğer bir ISDN çeşidi daha var. ISDN PRI ancak yüzlerce
telefon hattına birden ihtiyaç duyan büyük şirketler, ISS’ler,
üniversiteler vb. gibi yerler için, İnternet bağlantısının ötesinde,
çok hatlı telefon hizmeti almak için tercih edilebilecek bir seçenek
durumunda.

ADSL

Ayrıntısıyla inceleyeceğimiz ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line /
Asimetrik Sayısal Abone Hattı) teknolojisi aslında xDSL diye
adlandırılan iletişim teknolojisi ailesinin bir üyesidir. xDSL ailesi
uzak mesafeler arasında sıradan bakır kablolar (telefon hatları)
üzerinden yüksek miktarda veri aktarımı yapmayı mümkün kılan
teknolojiye verilen genel bir isimdir. Farklı türleri vardır ve baştaki
“x” harfi bunu ifade eder (ADSL, VDSL vb.).

Yukarıda kısaca değişik bağlantı şekillerini inceledik. Olayı kısaca
“orada bir İnternet var uzakta ve bizim ona bağlanmamız lazım...”
şeklinde özetleyebiliriz. Mesele evimiz/işyerimizle bize İnternet
hizmeti veren (kendisi çok hızlı hatlarla genel İnternet ağına bağlı)
İnternet servis sağlayıcı (ISS) arasındaki veri aktarımının nasıl
yapılacağıdır. Bunun için uydu, kablotv veya telefon hatlarını
kullanabiliyoruz. Telefon hatları her yerde olması sebebiyle aslında en
uygun seçenek. Herkesin evinde bir çift telefon teli var, yolları kazıp
yeni bir kablo döşemek (kablotv- çok pahalı ve zahmetli) veya uydu gibi
pahalı bir yöntem yerine bu telefon hatlarını kullanmak en uygun
seçenek gibi gözüküyor. Ancak ufak bir problem var.

POTS (Plain Old Telephone Service – Düz Eski Telefon Hizmeti) denilen
ve şu anda kullanmakta olduğumuz telefon şebekesi en başta –sadece-
sesimizi taşımak üzere tasarlanmıştır.

Şimdi bunu biraz daha açıklayalım. Telefonla konuşurken telefon
ahizesindeki mikrofon sesimizi elektrik sinyaline çevirir (amanın çok
derin girdik, buradan İnternete nasıl geleceğiz bakalım). Bu elektrik
sinyali analog bir sinyaldir, yani konuşurken yükselip alçalan, değişik
tonlar alan sesimiz birebir elektrik sinyaline çevrilir. Bu sinyal
telefon cihazından telefon hattına, oradan da bağlı olduğumuz telefon
santraline kadar ulaşır. Şimdi, eğer aynı santrale bağlı diğer bir
abone ile konuşuyorsak sesimiz hemen diğer abonenin hattına aktarılır,
eğer diğer bir santrale bağlı bir abone ile görüşüyorsak, sesimizin
diğer santrale aktarılması gerekir.



Telefon santralinde sesimiz (analog elektrik sinyali halindeydi)
dijitale çevrilir. Bu işlem Windows’taki “ses kaydedici” ile
mikrofondan sesimizi kaydetmek gibi düşünülebilir. Dijitale çevrilen
ses, bundan sonra, diğer binlerce telefon görüşmesiyle beraber dijital
formatta yüksek kapasiteli veri hatlarıyla diğer santrale veya bir çok
santralin bağlı olduğu bir merkez santrale gönderilir. Bu yöntemle tek
bir kablo üzerinden (çoğu zaman fiber optik bir kablo) aynı anda
binlerce telefon görüşmesi yapılmaktadır.

Telefon sistemi tasarlanırken sadece ses iletimi göz önüne
alındığından, normal bir insan sesinin 4000 Herzt frekansında çok fazla
kayba uğramadan aktarılabileceği görülmüş ve telefon sistemi buna göre
tasarlanmıştır. Bu sebeple, az önce bahsettiğimiz analogdan dijitale
çevrim işlemi 4000 Hz veya 4 KHz ile örneklenmektedir (dijitale, yani 1
ve 0’a çevrilmektedir), bu frekansın üstünde kalan tüm sinyaller iptal
olmaktadır (Windows ses kaydedici de, örnekleme ayarını 4000 Hertz’
getirip sesimizi kaydetmek gibi). Santral tarafında 4 Khz üstündeki
frekansları yokeden bir filtre bulunmaktadır.

Dial-up modemler, işte bu 4 KHz aralıkta ses sinyalleri göndererek
(modem bağlanırken duyduğumuz sesler) karşı taraftaki modemle
haberleşirler.Bilgisayardaki dijital bilgi modem tarafından ses
sinyaline (analog) çevrilir, telefon hatlarından gönderilir, karşı
taraftaki modem ise bu vıyyjjj, cıvvvj, fışşşş şeklindeki sesleri
tekrar dijital bilgi haline çevirir.

Ses sinyalleri bu 4 kHz’lik aralık içinde olmak zorundadır, çünkü
üstündeki frekanslar santralde direkt filtrelenmekte yani yok
olmaktadır. 4 KHz’lik bu aralıkta gönderilebilecek maksimum veri 28.800
bit/saniye’dir. Bunun üstünde veri aktarımı yaptığını iddia eden tüm
modem üreticileri yalan söylemektedir, modemlerini alıp kafalarına
vurabilirsiniz… Yok, yok şaka tabii ki, evet fiziki sınır 28.800 bps
(bit per second-bit/saniye) yani yaklaşık 3 Kilobayt'dır, ancak
sonradan geliştirilen sıkıştırma teknikleriyle daha fazla veri aktarımı
mümkün olmuştur.

Bir word dosyasını önce normal, sonrada zipleyip göndermeyi denerseniz,
zip'li dosyanın boyutu daha küçük olduğu için daha hızlı gittiğini
görürsünüz. Siz zip'lide olsa, açık da olsa bir dosya gönderirken, bir
web sitesinde gezerken, kısacası her türlü veri aktarımında, modeminiz
aktarılan veriyi sıkıştırma teknikleriyle sıkıştırarak gönderip/almaya
çalışır. Ancak gönderilen dosya türüne göre bu sıkıştırma az yada çok
etkili olabilir. Zaten sıkışıtırılmış bir zip dosyası 3 Kilobayt/saniye
hızında indirilirken, tamamen tekst bir dosyayı indirdiğinizde hızın
birden 12-15 KB/Sn'ye çıktığını görebilirsiniz, aslında olan şey
modeminizin açık bir tekst dosyayı çok iyi sıkıştırabilmesi ve toplamda
gönderilen/alınan veri miktarının birden artmasıdır.

Günümüzde satılan tüm dial-up modemler 56.000 bps hızında
çalışabilmektedir (pratikte sağlanan bağlantı hızları daha düşük olsa
da). İşte modemler içindeki sıkıştırma teknikleri, gönderilen her
veriyi belli bir oranda sıkıştırarak gönderdiği için 28.000 bps
hızındaki bağlantı üzerinde, daha fazla veri göndermek mümkün
olmaktadır. Neyse bizim asıl konumuz DSL teknolojileri, konuyu
dağıtmayalım…

Evimize gelen bakır kablo aslında çok daha yüksek frekanslarda veri
taşıyabilir. DSL’in yaptığı da işte bu 4 KHz’lik bölümün üstündeki
frekanslarda veri aktarımı yapmaktır.

Hemen aklımıza, “ama santral tarafında 4 KHz’in üstündeki frekanslar filtreleniyordu hani?” sorusu gelebilir, gelmiyorsa;

a) buraya kadar okuduklarınızı anlamadınız,

b)ben iyi anlatamadım, başka bir kaynaktan tekrar okuyun,

c) gidip elinizi yüzünüzü yıkayın, çay için, tv seyredin, sonra tekrar deneyin.


Telefon hattımız “adsl’e açılırsa”, santral tarafında evimizden gelen
hat bir ayırıcı ile iki hat haline getirilip, bir ucu eski sisteme
(POTS), diğer ucu ise DSLAM adı verilen cihaza bağlanıyor.



Böylece ilk 4 KHz’lik ve sesimizi taşıyan frekans bandı eski telefon
sistemine giderken, bunun üstündeki frekanslar ise bize DSL
bağlantısını sağlayan DSLAM cihazına ulaşıyor.

xDSL bir iletim teknolojileri ailesidir demiştik, ADSL bu ailenin
haşarı çocuğudur desem buna bir bahane bulamam, o sebepten teknik
ayrıntıya girelim daha iyi. Şimdi ortalama bir ev kullanıcısının
İnternet kullanım alışkanlığı daha çok download eğilimlidir. Yani biz
manyak gibi mp3, divx vs. indiririz. Buna karşın İnternete doğru veri
gönderimimiz daha azdır (mail göndermek, web sitesi yapıyorsak upload
etmek vb.). Bunu göz önüne alan mühendisler, 4 kHz’nin üstünde kalan
alanı asimetrik olarak bölmüşler, download’a daha fazla frekans aralığı
bırakmışlar ve ADSL doğmuş.



Bunun sonucu olarak, ADSL bağlantısı seçenekleri 128/32, 256/64,
512/128, 1024/256 ve 2048/512 gibi download/upload hızları farklı
olarak karşımıza çıkmaktadır.

Yukarıdaki grafikte bakır telefon telinin taşıdığı frekans aralığını
görüyorsunuz. İlk 4 kHz’lik alan, dediğimiz gibi, POTS olarak yani ses
iletimi için kullanılıyor. Daha sonra biraz boşluk bırakılmış ve
UPSTREAM yani veri gönderimi için kullanılan frekans aralığı, biraz
boşluk ve diğerlerinden daha geniş bir DOWNSTREAM yani veri indirimi
aralığı söz konusu. İnternet’e bağlıyken dahi telefon görüşmesi
yapabildiğimizi burada görüyoruz. Çünkü ses ve veri iletimi farklı
frekanslarda yapılıyor. İnternet bağlantımız telefon konuşması için
ayrılan alana hiç girmiyor, aynı şekilde, telefon görüşmesi yaptığımız
frekans aralığı İnternet için ayrılandan farklı.

Şimdi de ADSL’in avantaj ve dezavantajlarını özetleyelim:

Avantajlar
Yüksek hızda İnternet bağlantısı.
7/24 kesintisiz bağlantı.
Daha düşük ping süreleri (On-line oyunlarda daha iyi sonuç).
Telefon hattından bağlanmasına rağmen, İnternet’i kullandığınız anda
dahi telefonunuz meşgul gözükmez, hem İnternet’i hem de telefonu aynı
anda kullanabilirsiniz.
İlk yatırım maliyeti diğer hızlı İnternet seçeneklerine göre düşüktür (Uydu vs.)
Ülke genelinde ve dünyada en yaygın ve en basit seçenektir.

Dezavantajları
Dial-up’a göre pahalıdır, ancak her gün belli bir saatin üstünde bağlandığınız zaman kara geçebilirsiniz.
Telefon hatları üzerinden sağlanan bir hizmettir ve bir takım
sınırlamaları vardır. Eğer eviniz/iş yeriniz telefon santraline belli
bir mesafeden daha uzaksa (dolayısı ile aranızdaki telefon teli daha
uzunsa), telefon teli düşük kalitede veya bazı noktalarında hasar
görmüşse bağlantı sağlanamaz veya sık sık problem yaşanır.
Halen bazı bölgelerde Telekom bu hizmeti verememektedir.












__________________