PARALEL (ENLEM) VE PARALELLERİN ÖZELLİKLERİ
PARALEL (ENLEM)
Ekvatora paralel olarak çizildiği varsayılan hayali çemberlere paralel denir.
Paralel çemberlerinin, Başlangıç paraleline (Ekvator) olan uzaklığının açı cinsinden değerine ise enlem denir.
Enlem ve paralel birbirlerinin yerine kullanılırlar.
Paralellerin Özellikleri
1. Ekvatorun 90 kuzeyinde, 90 da güneyinde olmak üzere, toplam 180 paralel bulunur.
2. Başlangıç paraleli Ekvatordur.
3. En büyük paralel dairesi Ekvatordur.
4. Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin boyları kısalır. Buna karşılık paralel numaraları büyür.
5. İki paralel arası uzaklığa bir enlem derecesi denir. Matematik
konumu daha ayrıntılı olarak belirleyebilmek için, her paralel dairesi
60 dakikaya, her dakika 60 saniyeye bölünmüştür.
6. 90° paralelleri nokta halindedir.
7. Paraleller birbirleriyle kesişmezler, birleşmezler.
8. Paraleller doğu - batı doğrultusunda uzanırlar.
9. Ekvator ile dönenceler arasında kalan enlemlere alçak enlemler,
dönenceler ile kutup daireleri arasında kalan enlemlere orta enlemler,
kutup daireleri ile (bilgi yelpazesi) kutup noktaları arasında kalan
enlemlere de yüksek enlemler denir.
10. Ardışık iki paralel arası uzaklık yaklaşık olarak 111 km dir. Bu
uzaklıktan yararlanarak kuzey güney doğrultusunda ve aynı meridyen
üzerinde bulunan iki nokta arasındaki uzunluk hesaplanabilir.
Paraleller arası uzunluk işlemlerinde şu yol takip edilir:
Aralarında uzaklığı sorulan noktalar arasındaki enlem farkı bulunur.
İstenilen merkezlerin her ikisi de aynı yarım kürede ise, numarası
büyük paralelden küçük paralel çıkarılır. Farklı yarım küredeler ise
paraleller toplanır.
Bulunan paralel farkı sabit uzaklık olan 111 ile çarpılır.
Enlemin Etkileri
Enlem; iklimi, güneş ışınlarının düşme açısını, sıcaklık dağılışını,
denizlerin tuzluluk oranlarını, gece ile gündüz arasındaki zaman
farkını, kalıcı kar sınırı yükseltisini, yerleşme ve tarım
faaliyetlerinin sınırını, bitki örtüsü çeşitliliğini, toprak çeşidini,
akarsu rejimlerini, tarım ürünleri çeşitliliğini, yerleşme biçimini,
hayvanların dağılışını, vs. etkiler.
Anasayfa 
Latest images 
Paz Ocak 31, 2010 12:11 am