cuma günü olduğumuz yazılının soruları!

S.1.

“Sevgili Anneciğim,
Bir aydır doğu manevralarında olduğumuzdan, bu kez mektubumu
geciktirdim. Bu gecikme bir yurtsal görev gereği olduğu için kusurumu
hoş görürsünüz zannederim.
Gazetelerden okuduklarımıza, radyolardan işittiklerimize göre, bu yıl
Konya bölgesinde ürün çok iyiymiş. Sanırım bu arada bizimki de iyi
olmuştur. Bu durum beni çok sevindirdiği gibi sizin de yüzünüzü
güldürmüştür.
İzinli geldiğimde, babam, hasattan sonra traktör alacağından söz
etmişti. Acaba bu düşüncesini gerçekleştirdi mi? Eğer gerçekleştirdiyse
çok iyi etmiştir. Banka kredilerini de kapatabildiyse babamın birçok
sıkıntıları ortadan kalkmış demektir.
Anneciğim, harçlığım hemen tükendi. Babacığım ne uygun görürse
göndersin. Her zaman kendisine duacı olan oğlundan para
esirgemeyeceğinden umutluyum. Geçen mektupta sorduğunuz Ayşe Bacı’nın
oğlu Murat’ı görmeye onların taburuna gittim. Duyduğuma göre Ayşe Bacı
oğlundan haber alamayınca ağlıyormuş. Murat, hafif bir rahatsızlık
geçirmiş, gittiğim gün de annesine mektup yazıyormuş.
Şükürler olsun ki sıhhatim yerindedir. Vatani görevimi bitirip sizlere
kavuşmaktan başka bir tasam yoktur. Seninle babamın ellerinden,
Emine’yle İsmet’in gözlerinden öper, sağlık dileklerimi sunarım,
biricik anneciğim.”
Hasan DEMİRBİLEK
a)Yukarıdaki mektubun giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini mektup
üzerinde göstererek bundan hareketle mektubun bölümleri hakkında kısaca
bilgi veriniz. (12p)
Giriş :…………………………………………………………………………… ……………………………………….
Gelişme:………………………………………………………… ……………………………………………………….
Sonuç :…………………………………………………………………………… …………………………………….
b)Yukarıdaki metinden aşağıdaki ses olaylarına birer örnek veriniz. (12p)
Ünsüz yumuşaması:………………………………………………… …………………………………..
Ünsüz Benzeşmesi : ……………………………………………………………………………… ……..
Ünlü Türemesi :…………………………………………………………………………… …………
Ünsüz Türemesi :…………………………………………………………………………… …………..
Ünlü Düşmesi:……..……………………………………………… ……………………………………..
Ünlü Daralması :…………………………………………………………………………… ………….

S.2. Aşağıdaki cümlelerde geçen anlatım bozukluğunu tespit ederek cümlenin doğrusunu yazınız.(12p)

a) Ona, buraya gelmeden önce mi sonra mı telefon ettin?...................…………… …………………………….
……………………………………………………………………………… …………………………………………….
b)Öğrenci sayısının kalabalık olması bu sonucu doğuruyor……………………………………………………… ….
……………………………………………………………………………… ……………………………………………
c)Fiyatlar çok pahalı olduğu için satışlar durgun……………………………………………………………… ……..
……………………………………………………………………………… ……………………………………………
d)Yazar, öykünün sınırlarını zorlamamış,işlediği konuları geleneksel
öykünün kalıpları içinde klasik kurgulama yolunu
seçmiştir……………………………………………………… ……………………………………………………
……………………………………………………………………………… ……………………………………………..

S.3. Aşağıdaki cümlelerin karşısına, yargılar doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız. (10p)
a)( )Özel mektuplar, mektubu yazanla mektubun yazıldığı kişi arasındaki özel bir iletişim türüdür.
b)( )İş mektuplarına kâğıdın dörtte biri boş bırakılarak başlanır.
c)( )Ortaoyunu anlatmaya dayalı bir edebi metindir.
d)( )Özel mektuplarda konu sınırlaması yoktur.
e)( ) Anı türündeki eserler aynı zamanda tarihe de kaynaklık edebilir.

S.4. Özel mektuplarla iş mektuplarının benzer ve farklı yanlarını beş madde ile açıklayınız? (10 p.)

S.5. Türk Edebiyatında mektup biçiminde yazılmış romanlardan ikisinin adını ve yazarını yazınız? (5 p)

S.6. Bir yüksek okul bitirmiş kişi olarak çalışmak istediğiniz kurumda işe alınmanız için bir dilekçe yazınız?( 15 p. )

S.7. Anı ile günlük türlerinin ikisi de
insanların başından geçenleri anlatmasına rağmen bu türlerin ayrı ayrı
metin türleri olarak incelenmesinin nedeni nedir? Yazınız (10p)

S.8. “Bağırmamam için özel bir neden yoktu.
Hiçbir gerek, hiçbir gerekçe. Ben yalnızca gördüm: Üç kişi bir adamı
sürüklüyordu. Adam onlarla gitmek istemiyordu. Bir ara ellerinden
kurtulup kendini yolun kıyısındaki hendeğe atmayı başardı. Tam o sırada
da bir ses duyuldu. Biri bağırdı. Daha doğrusu bir çığlık attı. Bir
erkek sesi de olabilirdi bu, bir kadın sesi de. Çığlığı duydum. Ama ne
dediğini duymadım. Gel mi diyordu? Kaç mı diyordu? Buradayım mı
diyordu? Ardında mıyım diyordu? Anlamadım.”
Yukarıdaki paragrafta anlatım türlerinden hangisi kullanılmıştır? (10 puan)


S.9. Soyut kavramları anlatmak çok güçtür.
Soyut kavramları elle tutulur kılabilmek, yani kolayca kavranabilecek
duruma getirmek için somut bir kavram gibi göstermek gerekebilir. Buna
“somutlama” denir. (10 puan)
“Sevgi, bahçede açan bir güldür. Her zaman insanların yüzüne güler,
onları mutlu kılar. Güle bakacaksın, onu sulayacaksın, yoksa kurur
gider. Sevgi de sevmekle olur; unutulursa, sevgi de gül gibi kurur
gider.”
Yukarıdaki paragrafta, hangi soyut kavram, hangi somut varlığa ve ne yapılarak somutlaştırılmıştır?

S.10. Aşağıdaki boşluklara uygun olan kavramları yazınız. (10 puan)
a) “Öğretici metinlerde . . . . . . . . . . . . . ve . . . . . . . . .
. . . . . . . . . anlatım türleri ağırlıklı olarak kullanılır.”
b) ““Gerçeklik-öğretici” kavramları . . . . . . . . . . .. . . . türünde görülür.” (Masal, hikâye, roman vb. türler)
c) “Kurmaca metinlerde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . amaçlanır.”
d) “Kurmaca metinlerde . . . . . . . . ve . . . . . . . . . anlatım türleri ağırlıklı kullanılır.”
e) “. . . .. . . .. .. . . . mektubunun anlatımı kısa ve özlü olmalıdır.”

CEVAPLAR
C.1. a. Giriş : 1. paragraf: Mektubun yazılış sebebi ve mektubun niçin geciktirildiği anlatılmış.
Gelişme: 2, 3 ve 4. paragraf: Anne ve babasına seslenmiş, Konya’da
ürünün iyi olduğunu duyduğundan bahsedip babasının işleri ile ilgili
haberler sormuş. Ailesinden harçlık istemiş ve tanıdıklarının oğlunun
hasta olduğunu ve onu ziyaret ettiğini söylemiş.
Sonuç: 5. paragraf: Sıhhatinin iyi olduğunu ve ailesini özlediğini söylemiş. Selam ve iyi dilekler sunmuş.
b. Ünsüz yumuşaması: Anneciğim
Ünsüz Benzeşmesi: güldürmüştür
Ünlü Türemesi: biricik
Ünsüz Türemesi: zannederim
Ünlü Düşmesi: oğlu
Ünlü Daralması: ağlıyormuş

C.2. a) Ona, buraya gelmeden önce mi sonra mı
telefon ettin?: Bu cümlede fiilimsi eksikliği var. Doğrusu: Ona, buraya
gelmeden önce mi geldikten sonra mı telefon ettin?
b)Öğrenci sayısının kalabalık olması bu sonucu doğuruyor. : Sözcüğün
yanlış anlamda kullanılması. Doğrusu: Öğrenci sayısının çok olması bu
sonucu doğuruyor.
c)Fiyatlar çok pahalı olduğu için satışlar durgun. Sözcüğün yanlış
anlamda kullanılması. Doğrusu: Ürünler çok pahalı olduğu için satışlar
durgun
d)Yazar, öykünün sınırlarını zorlamamış, işlediği konuları geleneksel
öykünün kalıpları içinde klasik kurgulama yolunu seçmiştir.: eklerin
yanlış kullanımı. Doğrusu: Yazar, öykünün sınırlarını zorlamamış,
işlediği konularda geleneksel öykünün kalıpları içinde klasik kurgulama
yolunu seçmiştir.

C.3. a) ( D )Özel mektuplar, mektubu yazanla mektubun yazıldığı kişi arasındaki özel bir iletişim türüdür.
b) ( Y )İş mektuplarına kâğıdın dörtte biri boş bırakılarak başlanır.
c) ( D )Ortaoyunu anlatmaya dayalı bir edebi metindir.
d) ( D )Özel mektuplarda konu sınırlaması yoktur.
e) ( D ) Anı türündeki eserler aynı zamanda tarihe de kaynaklık edebilir

C.4. 1.Her ikisi de belli bir kurala göre yazılır.
2.Her ikisinde de adres sol tarafa isim soyisim ise sağ tarafa yazılır.
3.Her ikisi de sade ve anlaşılır bir dille yazılır.
4. Özel mektupta anlatım samimidir, iş mektubunda ise ciddi bir anlatım vardır.
5.Özel mektup samimi olunan kişilere yazılır, iş mektubu ise özel kuruluşlar arasındaki yazışmalardır.

C.5. 1. Reşat Nuri Gültekin- Bir Kadın Düşmanı. 2. Halide Edip Adıvar- Handan.
C.6. Dilekçe resmi bir kuruma yazılır ve bir
istekte bulunulur. Cümleler kısa ve öz olmalıdır. İsteğin sonunda “arz
ederim” yada “rica ederim” ifadesi bulunur. Kağıdın üst yanından iki
santim aşağıda ve ortada olmak üzere yazının çıktığı dairenin adresi
yazılır. Sağ üst köşede tarih olmalıdır. İlk paragrafta konu ortaya
konur. Sol en alt köşeye yazanın adresi bulunur, sağ alt köşeye ise
yazanın adı, soy adı ve imzası yer alır.

C.7. Günlük günü gününe yazılır, anı ise
aradan belli bir süre geçtikten sonra kaleme alınır. Günlükler o günün
tarihi atılarak yazılır ve olaylar sıcağı sıcağına değerlendirilir; anı
da yazıldığı zamanla anlatılacak olaylar arasında belli bir zaman farkı
olduğu için olaylar değerlendirilirken daha doğru ve objektif
değerlendirilebilir.

C.8. Öyküleme tekniği kullanılmıştır.
C.9. Sevgi kavramı gül ile
somutlaştırılmıştır. Sevgiye karşılık vermek de gülü sulamak ile
somutlaştırılmıştır. Benzetme yoluyla somutlaştırılma yapılmıştır.

C.10. a) “Öğretici metinlerde açıklayıcı ve tartışmacı anlatım türleri ağırlıklı olarak kullanılır.”
b) ““Gerçeklik-öğretici” kavramları anı, makale, fıkra, gezi yazısı türünde görülür.” (Masal, hikâye, roman vb. türler)
c) “Kurmaca metinlerde okuyucunun yazarın kendi dünyasına çakmesi amaçlanır.”
d) “Kurmaca metinlerde öyküleyici ve betimleyici anlatım türleri ağırlıklı kullanılır.”
e) “Dilekçe ve iş mektubunun anlatımı kısa ve özlü olmalıdır.”

bunlarda cevaplar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]