DÜZYAZI TÜRLERİ

DÜZYAZI TÜRLERİ

1)
Gazetelerin ya da dergilerin belli sütunlarında gün****k konuları bir
görüş ve düşünceye bağlayarak yorumlayan yazlılardır. Bu türde, yazar
ele aldığı konuyu kanıtlamak zorunda değildir; okuyucu da yazarın
görüşlerine inanıp inanmamakta serbesttir.

Yukarıdaki parçada bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Deneme B) Fıkra C) Makale D) Eleştiri E) Röportaj

Cevap B

2)
I. Günlük olaylarla ilgili yazılardır.

II. Yazar inandığı düşünceleri ispatlamak zorunda değildir.

III. Gün****k bir dil kullanılır.

IV. Geniş yorumlara ve bilimsel açıklamalara girişilmez.


Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Makale B) Anı C) Biyografi D) Mülakat (Görüşme) E) Fıkra

Cevap E


3)
“Yazarın nesnel olması, kişisel görüşlerini yazıya karıştırmaması makalenin en önemli özelliğidir.”


I) Tanzimat dönemi edebiyatı Türk edebiyatının batıya açıldığı
dönemdir. II) Türk şiiri gerek biçim gerek içerik bakımından değişime
uğramıştır. III) Bu dönem, dünyada Fransız edebiyatının geçerli olduğu
bir dönemdir. IV) Bizim yazar ve şairlerimiz bence taklitçilikten öteye
geçememişlerdir. V) Türk yazar ve şairleri de Fransız edebiyatından
etkilenmişlerdir.

Verilen bilgiden yola çıkarak yukarıdaki makale parçasından kaç numaralı cümle çıkarılmalıdır?

A) V B) IV C) III D) II E) I

Cevap B

4)
Toplum yaşamında birtakım olaylarla birbirine bağlanmış olan çeşitli
insanların başlarından geçen maceraları bütün ayrıntılarıyla anlatan
edebi eserdir. Olmuş ya da olabilir olayları yer, zaman ve kişilere
bağlı olarak anlatır. Olaylar ana bir olay etrafında gelişir ve olay
örgüsü geniştir. Kahramanları çoktur.

Yukarıda bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hikaye B) Masal C) Roman D) Fabl E) Biyografi

Cevap C


5)
I. Olmuş ya da olabilecek olayları anlatır.

II. Derin karakter tahlilleri yoktur.

III. Romana göre daha kısa bir türdür.

IV. Hikayede kişi kadrosu geniştir.

V. Öykünün öğeleri arasında olay, zaman ve mekan yer alır.


Yukarıda hikaye (öykü) hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap D

6)
Bir yazarın seçtiği herhangi bir konu üzerindeki görüş ve düşüncelerini
dile getirdiği yazılardır. Yazar kesin bir sonuca varmak zorunda
değildir. Bilgi verme amacını taşımaz. İnsanı düşünmeye, yorum yapmaya
sevk eder. Yazar samimi bir üslup kullanır.

Yukarıda bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fıkra B) Deneme C) Tenkit (eleştiri) D) Makale E) Otobiyografi

Cevap B


7)
I. Makale

II. Fıkra

III. Deneme

IV. Günce (Günlük)

V. Eleştiri


Yukarıdakilerden hangisi fikir (düşünce) yazısı değildir?


A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap D


8)
I. Olaylar, bir ana olay etrafında gelişir.

II. Kişi kadrosu geniştir.

III. Kişiler ve olaylar ayrıntılarıyla ele alınır.

IV. Olmuş ya da olabilecek olayları anlatır.

V. Olaylar geniş bir zamana yayılarak anlatılır.


Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hikaye B) Deneme C) Roman D) Masal E) Fabl

Cevap C


9)
I. Biyografi

II. Anı

III. Günlük

IV. Masal

V. Otobiyografi

Yukarıdaki edebi türlerden hangisi gerçek yaşamdan kaynaklanan yazı türlerine girmez?

A) V B) IV C) III D) II E) I

Cevap B


10)
I. Olağanüstü olayları kendine özgü bir dille anlatan bir türdür.

II. Yer ve zaman belli değildir.

III. Kahramanlar olağanüstü kişiler veya varlıklardır.

IV. Genellikle bir tekerleme ile başlar.


Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?


A) Hikaye B) Fabl C) Roman D) Masal E) Günlük

Cevap D


11)
Bu yazılarda amaç okuyucunun bilgisini değil, yaşantısını
zenginleştirmektir. Bu tür eserlerde de öğretici öğeler az da olsa
vardır; ancak bunları sanatsal bir tat almak amacıyla okumak gerekir.
Bu tür yazılarda düş gücü ve imgeleme önemli yer tutar. Bu tür yazılar
“yaratıcı yazılar”dır.


Yukarıda verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yaratıcı yazılar grubuna girmez?


A) Tiyatro B) Masal C) Makale D) Hikaye E) Roman

Cevap C


12)
I. Okurları bilgilendirmeyi ve ona bazı gerçekleri öğretmeyi amaçlar.

II. Uzman kişilerce yazılır.

III. Yazının merkezi doğrudan doğruya yazarın kendisidir.

IV. Kesin sonuçlara varmaz.

V. Güncel konularda veya güncellikle ilgisi olmayan bilimsel konularda yazılabilir.


Yukarıdaki verilen özelliklerden hangisi veya hangileri “makalenin” özelliklerinden değildir?

A) Yalnız III B) I-II-IV C) IV-V

D) III-IV E) I-II-V


Cevap D


13)
I. Bugün, diğerlerinden daha farklı bir gün benim için.

II. Pencerem bir tuvalin çerçevesi gibi, ve bana bu tablo şimdi sonbaharı anlatıyor.

III. Bana böyle davranmış olması aramıza bir soğukluk girdiğinin göstergesi gibi.

IV. Birazdan uyuyacağım ve yarınımın bugünkü gibi olmasını diliyorum.

V. Aradan yıllar geçmiş olmasına karşın o üç sözcük aynı ses tonuyla çınlıyor kulaklarımda.


Yukarıda verilen tümcelerden hangisi bir “günlük”ten alınmış olamaz?

A) I B) II C) III D) IV E) V


Cevap E


14)
Divan edebiyatı dendiği zaman akla öncelikle süslü, kafiyeli ve vezinli
şiirler gelir. Bu dönemin düz yazısı (nesir) da süslüdür. Dilinin
günlük yaşamdan kopuk oluşu okuyucusunun az olmasına neden olmuştur. Bu
edebiyat ürünlerinin sözcük dağarcığı sınırlıdır. Belirli hayal
kalıplarının dışına genellikle çıkılamamıştır. Bu şiirlerin çoğu
belirli mazmunlar etrafında döner, değişik bir konudan hemen hemen hiç
söz edilmez. Bu nedenledir ki bu edebiyatı günümüzde de yaşatma çabası
boşunadır. Bu şairin şiirlerinde görülen öğeleri bir amaç olarak
değerlendirmiyorum.


Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?

A) Fıkra B) Deneme C) Eleştiri D) Biyografi E) Anı

Cevap C


15)
Özgür kişi, köle olmayan, tutsak olmayan kişidir. Kimsenin kölesi,
kimsenin tutsağı değildir. Kendi kendisinin, duygularının,
tutkularının, çıkarının da kölesi, tutsağı değildir. “Böyle işime
geldiğinden böyle düşünüyorum, böyle söylüyorum.” diyen kimseyi
gerçekten özgür sayabilir miyiz? Özgür kişinin düşünceleriyle
duyguları, tutkuları, çıkarı arasında ille bir çarpışma, bir karşıtlık
olması gerektir, demiyorum; uzlaştıkları zorla değil, kendileriyle
uzlaştıkları da olur.

Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?

A) Anı B) Deneme C) Röportaj D) Gezi E) Öykü


Cevap B


16)
Yedi yaşımda bile yoktum. Arabaya binmekten, evden uzaklaşıp değişik
yerler görmekten inanılmaz ölçüde hoşnut olurdum. Bir gün motora
bindirdi babam beni, eski model bir motora. Yine uzaklaştık evden,
değişik değişik yerler gezdik. Ama bir yer vardı, bir köprü, bir tren köprüsü. Bu köprünün altından geçerken sımsıkı sarıldım babama, bu anı hiç unutmayacağım dedim içimden, öyle de oldu, ne zaman bir köprünün altından geçsem bu anı hatırlarım.

Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?

A) Günlük B) Deneme C)Anı D) Gezi E) Makale

Cevap C


17)
Deneme; yazarın herhangi bir konu üzerine, kesin sonuçlara varmadan
kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı yazılardır. İnsanı ve toplumu
ilgilendiren her şey denemenin konusu olabilir.


I. Kesinlik ve bilimsellik önemli öğelerdir.

II. Gazeteciliğin önemli bir dalıdır.

III. Yazar, doğruluğuna inandığı fikirleri, görüşleri okuyucuya kabul ettirme çabasındadır.

IV. Tarih, coğrafya, toplumbilim, hukuk ve folklor için yardımcı kaynak niteliğindedir.

V. Belgelere, kanıtlara dayanan bir yazı türü değildir.

Yukarıdakilerden hangisi denemenin özelliklerinden biridir?

A) I B) II C) III D) IV E)V

Cevap E


18)
I. *Kişilerin hayatını anlatan yazılardır.

* İnsanlığa katkıları ve yaşayışlarıyla ilgi çeken kişilerin yaşam öykülerini kaynaklara,

belgelere dayanarak sergilerler.


II. * Gazeteciliğin önemli bir dalıdır, soru-cevap yoluyla hazırlanır.

* Bir sorunu, olayı, gerçeği araştırma ve inceleme yoluyla anlatan yazılardır.


Yukarıda verilen bilgiler sırasıyla hangi iki edebi türün özelliğini yansıtırlar?


A) Anı-Deneme B) Biyografi-röportaj C) Gezi-eleştiri

D) Makale-otobiyografi E) Röportaj-deneme
Cevap B


19)
………. Burası bir köyden çok şehirleşmeye başlamış bir kasabaya
benziyordu. Etrafta bir tek eski veya topraktan ev görünmüyordu.
Otlamaya çıkarılacak hayvanlar için özel bir yol yapılmış ve diğer
yolların hemen hepsi asfaltla döşenmişti. Ama bir evin içine girecek
olsanız bir yemek sofrası dahi göremezsiniz. Yemekler yerde yenir
burada. İnsanlar ütü nedir bilmez. Geze geze de bitiremezsiniz asfalt
yollarını!

Yukarıda verilen parça hangi edebi türe örnektir?

A) Deneme B) Makale C) Gezi D) Anı E) Röportaj

Cevap C


20)
I. Olmuş ya da olabilecek olaylar anlatılır.

II. Yaratıcı yazılardır.

III. Olay, zaman ve mekan; öğelerinden bazılarıdır.

IV. Kişiler, geniş bir zaman çerçevesinde ve karakterlerinin hemen tüm özellikleri üzerinde durularak işlenir.

V. Olaylar oldukça geniş yer tutar.


Yukarıda verilen özelliklerin hangisi ya da hangileri roman ve öykünün ortak özellikleri arasında yer almaz?

A) Yalnız IV B) II ve IV C) Yalnız V D) II-IV-V E) IV ve V

Cevap E
alıntıdır

1. Aşağıdakilerden hangisi deneme türünün özelliklerinden değildir?
A) İçerikte sınırlamaya gidilmez.
B) Konu yazarın istediği şekilde anlatılabilir.
C) Yazar fikirlerinde ısrarlı ve iddialı değildir.
D) Özgünlük ve subjektiflik vardır.
E) Denemeci konuyu seçerken öncelikle aydın kesiminin isteklerine cevap verir.

2. Kişinin yaşadıklarını, izlediklerini günü gününe not etmesi,
yazmasıdır. Eski edebiyatımızda adı “ruznâme”dir. Anıya çok benzer.
Anı, yaşandıktan sonra; ... ise her gün yazılır.
Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Röportaj
B) Fıkra
C) Deneme
D) Günce
E) Eleştiri

3. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi deneme türünde kalem sahibi değildir?
A) Nurullah Ataç
B) A. Hamdi Tanpınar
C) Suut Kemal Yetkin
D) Halikarnas Balıkçısı
E) Falih Rıfkı Atay

4. Yaşanmış ya da yaşanması olası bir olayı, durumu, kısa; fakat ilgi
çekici yönleriyle anlatan yazılar olmakla beraber ayrıntılı anlatımdan
kaçınılır, kişiler daha çok tek yanıyla ele alınır ve mekan dardır.
Yukarıda özellikleri verilen nesir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öykü
B) Roman
C) Deneme
D) Anı
E) Fıkra

5. Hikaye türünün dünya edebiyatında ilk örneğini kim, hangi eserle vermiştir?
A) Montaigne – Denemeler
B) John Steinbeck – Fareler ve İnsanlar
C) Boccacio – Decomeron
D) Cervantes – Don Kişot
E) Moliere – Cimri

6. Aşağıdakilerden hangisi nesir türü değildir?
A) Fıkra
B) Roman
C) Makale
D) Deneme
E) Trajedi

7.
İki tür hikaye tarzı vardır:
1. “Maupassant tarzı” da denilen başı ve sonu olan “olay hikayesi”
2. “A. Çehov tarzı” da denilen belli bir olaya dayanmayan, modern “durum hikayesi”
Yukarıda özellikleri verilen hikaye tarzlarının Türk edebiyatındaki en iyi uygulamacıları aşağıdakilerden hangisidir?
A) A. Mithat Efendi Emin Nihat
B) Ömer Seyfettin S. Faik Abasıyanık
C) S. Faik Abasıyanık Ömer Seyfettin
D) Emin Nihat Ömer Seyfettin
E) Ömer Seyfettin A. Mithat Efendi


8. Divan edebiyatında Şeyhi’nin Hârname’si edebiyatımızdaki ilk ... örneğidir.
Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Fabl
B) Mektup
C) Eleştiri
D) Otobiyografi
E) Anı


9. Aylık güncelliği olan bir dergide yayımlanıyor yazılarım. Orta
uzunluktaki bu yazılarda, bahsettiğim konuyla ilgili görüş ve
düşüncelerimi ayrıntılara inmeden ortaya koyuyorum. Amacım okurlarımı
bunaltmadan anlaşılmak olduğu için de konuşma dilinin sıcaklığı ve
samimiyetinden faydalanmaya gayret ediyorum.
Böyle konuşan bir sanatçının yazılarının türü aşağıdakilerden hangisiyle isimlendirilebilir?
A) Anı
B) Makale
C) Söyleşi
D) Eleştiri
E) Röportaj

10. Karnı acıkan bir kedi avlanmaya çıkmış. Sinsi sinsi etrafı kolaçan
etmiş. Tam bir kuşu gözüne kestirirken bir köpek görmüş. “Hemen
kaçmalıyım, yoksa bu dünyadaki son anlarım” diye içinden geçirmiş.
Kedicik kuşun dolgunluğuna bakakalarak: “Bugün de aç kaldım.” demiş.
Yukarıdaki anlatım aşağıdaki yazı türlerinden hangisine örnek gösterilebilir?
A) Roman
B) Öykü
C) Trajedi
D) Fabl
E) Anı

11. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi ünlü bir “gezi yazısı” yazarı değildir?
A) Nurullah Ataç
B) Ahmet Haşim
C) Evliya Çelebi
D) Reşat Nuri Güntekin
E) F. Rıfkı Atay

12. Aşağıdaki düzyazı türlerinden hangisi diğerlerine göre daha sonra gelişme göstermiştir?
A) Makale
B) Eleştiri
C) Anı
D) Gezi yazısı
E) Deneme

13. “Analiz” dergisinde yayınlanan bu yazının, bir uzman kalemin ürünü
olduğu, yazıda kullanılan ifadelerden de anlaşılıyor. Ayrıca yazar ele
aldığı problemi doğuran faktörler ve bunların çözümünü sağlayacak
önlemler üzerinde dururken, söylediklerini somut verilere oturtarak
ispatlama yoluna gidiyor. Rakamlara, hesaplamalara bağlıyor
örneklerini. Böylece yazısına objektif bir ağırbaşlılık, saygınlık
kazandırıyor.
Paragrafta sözü edilen yazının türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale
B) Deneme
C) Fıkra
D) Söyleşi
E) Eleştiri


14 . Aşağıdaki yazın türlerinden hangisi olay kaynaklı bir tür değildir?
A) Roman
B) Hikaye
C) Tiyatro
D) Masal
E) Makale

15. Namık Kemal’in “Lisan-ı Osmanî’nin Edebiyatımız Hakkında Bazı
Mülahazat-ı Şamildir” başlıklı yazısı aşağıdaki nesir türlerinden
hangisinin ilkidir?
A) Eleştiri Yazısı
B) Makale Yazısı
C) Deneme
D) Mektup
E) Fıkra


16. O an kalbimden, özümden ne geçiyorsa öyle yazıyorum. En çok
nelerden zevk alıyorsam ya da neleri hiç sevmiyorsam onlardan
bahsediyorum. Okurlarım beni kınarmış, kınamazmış hiç ama hiç aklıma
gelmiyor nedense.
Parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anı
B) Deneme
C) Fıkra
D) Makale
E) Gezi yazısı

17. Ali Şir Nevai’nin “Mecalis’ün Nefais” adlı eseri edebiyatımızdaki hangi nesir türünün ilkidir?
A) Eleştiri
B) Biyografi
C) Otobiyografi
D) Makale
E) Mektup


18. – Güncel konularda yazılır.
– Kanıtlama yoluna gidilmez.
– Kesin yargılara varılmaz.
– Kısa gazete ya da dergi yazılarıdır.
Yukarıda özellikleri verilen nesir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sohbet
B) Anı
C) Fıkra
D) Deneme
E) Makale


19. Bir eser veya yazarın beğenilen ya da kusurlu olan taraflarını ortaya koyan yazı türüne ne denir?
A) Fıkra
B) Söyleşi
C) Eleştiri
D) Röportaj
E) Makale

20. I. Taklit yoluyla güzel hikayeler anlatılır.
II. Oyuncu kadrosu tek kişiden ibarettir.
III. Dekoru, elbisesi, sahnesi yoktur.
IV. Günümüzdeki stand-up gösterisidir.
Yukarıda özellikleri verilen tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ortaoyunu
B) Meddah
C) Karagöz
D) Komedi
E) Seyirlik Köy Oyunu


21. Aşağıdakilerden hangisi “Karagöz Oyunu”nun bölümlerinden değildir?
A) Giriş
B) Fasıl
C) Bitiş
D) Taklit
E) Muhavere (Konuşma)



22. I. Olaylar hayal ürünüdür.
II. Yer ve zaman kavramı belirsizdir.
III. Evrensel konuları işler.
IV. Olaylar –miş’li geçmiş zamanda anlatılır.
V. Birtakım tekerlemelerle başlar.
Yukarıda özellikleri verilen düzyazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale
B) Deneme
C) Masal
D) Fabl
E) Fıkra

23. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi trajedi türünün ustalarından değildir?
A) Corneille
B) Racine
C) Euripides
D) Saphakles
E) Moliere


24. Benim işim başka hayatların ilginç yönlerini, estetik değerlerini bazen överek, bazen ise ye-rerek vermektir.
Bu sözleri söyleyen bir yazarın yazdığı yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Otobiyografi
B) Biyografi
C) Deneme
D) Anı
E) Günlük

25. I. İlk edebi roman
II. İlk realist roman
III. İlk tarihi roman

Yukarıda numaralandırılmış bilgiler aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?

A) Mai ve Siyah Cezmi Araba Sevdası
B) İntibah Araba Sevdası Cezmi
C) Araba Sevdası İntibah Karabibik
D) Karabibik Eylül Telemak
E) İntibah Mai ve Siyah Cezmi

26. Aşağıdakilerden hangisi “trajedi”nin özelliklerinden değildir?
A) Çirkin olaylar sahnede gösterilmez.
B) Diyaloglarda kaba sözlere yer verilmez.
C) Yüksek üslupla yazılır.
D) Üç birlik kuralına uyar.
E) Amaç, insanları eğlendirmektir.


27. Günlük olaylarla ilgili kişisel görüşleri yansıtan kısa, gazete
yazılarıdır. Konuşma diliyle ve nükteli yazılan bu türde olaylar ve
düşünceler açık bir dille anlatılır. Ayrıca yazarın düşüncelerini
ispatlama zorunluluğu yoktur.
Yukarıdaki özellikler aşağıdaki edebi türlerden hangisine aittir?
A) Günlük B) Sohbet C) Söylev D) Fıkra E) Röportaj

28. 1956’da Konya’nın Bozkır ilçesinin Kovanlık köyünde doğdum.
Gururlarıyla geçinen, yoksul dağ köylüleridir Kovanlıklılar. Yoksulluğu
ve sefaleti, şan ve şerefe adamışlardır. Böylece yaşama sevincini
yüreklerinde duymuşlardır. Ben de bu hissiyatla başladım yorgun
yaşamıma.
Bu parça aşağıdaki yazınsal türlerin hangisinden alınmış olabilir?
A) Günlük B) Özyaşamöyküsü
C) Yaşam öyküsü D) Anı E) Portre


29. Diğer sanat dallarıyla hiçbir bağı yoktur. Doğruyu yanlıştan,
güzeli çirkinden, eksiği fazladan ayırmaya çalışır. Yazar, “Aklın yolu
birdir” ilkesine uygun davranır, düşünür. Yabana atılmayacak etkileri
olsa bile hiçbir zaman baş tacı edilmez. Şimdilerdeyse daha çok
gazetelerde köşe yazarlarına konuk olmaktadır.
Bu sözler, aşağıdaki yazınsal türlerden özellikle hangisi için söylenmiş olabilir?
A) Eleştiri B) Söyleşi C) Fıkra D) Deneme E) Makale


30.

I. Olmuş ya da olabilecek olaylar anlatılır.
II. Yaratıcı yazılardır.
III. Olay, zaman ve mekan; öğelerinden bazılarıdır.
IV. Kişiler, geniş bir zaman çerçevesinde ve karakterlerinin hemen tüm özellikleri üzerinde durularak işlenir.
V. Olaylar oldukça geniş yer tutar.

Yukarıda verilen özelliklerin hangisi ya da hangileri roman ve öykünün ortak özellikleri arasında yer almaz?

A) Yalnız IV B) II ve IV C) Yalnız V D) II-IV-V E) IV ve V


31. Bir kişinin hayatının anlatıldığı yazılardır. Bunlarda amaç o
kişiyi tüm yönleriyle tanıtmaktır. Açık, sade bir dille, anlatılan
kişinin devrini, çevresini dikkate alarak yazılır. Divan edebiyatında
“tezkire” adıyla karşılık bulmuştur.
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anı B) Makale C) Fıkra D) Otobiyografi E) Biyografi

32. Beyoğlu’ndaki ev Bizans savunmasından önceki yıllardan kalma olsa
gerek, bana anlatıldığına göre. Kaç kez gözümde canlandırmak istedimse,
önce karanlığı geldi kapladı ortalığı. Bir posta kutum vardı.
Pencerenin sağında, biraz altında, bir posta kutusu. Posta tutkum o
zaman başlamıştı sanırım.
Bu parça aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait olabilir?
A) Biyografi B) Otobiyografi C) Anı D) Günlük E) Deneme

33. Mektup, bir iletişim aracıdır. Bireyler arasında yazılanlara özel,
kurum ve kuruluşlar arasında yazılanlara da iş mektupları denir.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi mektup dalında ünlü değildir?
A) Namık Kemal B) A. Mithat Efendi
C) Sıtkı Tarancı D) Aziz Nesin E) Ömer Seyfettin

34. Artık “armut piş ağzıma düş” devri
sona erdi. Günümüz muhabirleri eskiden olduğu gibi masa başı mesai
doldurarak haber yapmıyorlar. Bir gezgin gibi Türkiye’yi karış karış
dolaşıyorlar. Haberleri birinci ağızdan alıp olay yerinde bire bir
görüntülüyorlar. Ardından bunları yazılı ve görsel medya aracılığıyla
insanlığa iletiyorlar.
Bu parçaya göre günümüz gazetecilerinin insanlığa ilettikleri aşağıdakilerden hangi-siyle adlandırılabilir?

A) Fıkra B) Gezi yazısı C) Eleştiri D) Makale E) Röportaj


35. Volker, barın kapısını itip içeri girdi. Barın duvarlarından gelen
ağır bir sıcaklık şakaklarını sıkıyor, onu boğuyordu. Alt kattaki
lavaboya kadar kendini sürükledi. Musluğu açtı. Yüzüne su çarptı.
Bu parçanın alındığı yapıtın türü aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) Öykü B) Roman C) Deneme D) Tiyatro E) Fıkra

36. Antalya’nın Serik bağları, suyu ile havasının güzelliği ve
meyvelerinin bolluğu bakımından öbür bağlardan üstündür. Antalya’nın
yedi türlü elması olur. İzmit’in misket ve ferik elmasından daha tatlı
ve suludur.
Bu paragraf aşağıdaki yazı türlerinden hangisine aittir?
A) Eleştiri B) Anı C) Fıkra D) Gezi yazısı E) Röportaj


37. Fıkra ile makalenin karşılaştırılmasıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Yazar ikisinde de kendi düşüncelerini açıklar.
B) Fıkrada konu, makaleye göre çok yüzeysel kalır.
C) Fıkranın anlatımı, makaleninkinden daha yalındır.
D) İkisi de gazete ve dergi yazısıdır.
E) İkisinde de savunulan görüşü ispatlama zorunluluğu vardır.



38. Yazınsal tür Ünlü sanatçısı
I. Makale Şinasi
II. Fıkra Çetin Altan
III. Eleştiri Namık Kemal
IV. Deneme Abdülhak Hamit
V. Anı Ziya Paşa
Yukarıda verilen eşleştirmelerden hangisi yanlış verilmiştir?
A) I B) II C) III D) IV E) V



39. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi biyografi türünün tanınmış simalarından değildir?
A) Şevket Süreyya Aydemir
B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
C) Behçet Necatigil
D) Şeyhi
E) Ömer Seyfettin


40. Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve düşünceler öne sürmek ya
da bir savı savun-mak, desteklemek amaçlı yazılan yazılardır. Daha çok
siyasal ve toplumsal olaylara, sanat ve bilince yönelik olarak yazılan
bir yazınsal türde anlatım nesneldir.
Yukarıda özellikleri verilen nesir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fıkra B) Eleştiri C) Makale D) Deneme E) Biyografi

41. Makale türünün bizde ilk örneğini kim, hangi eserle vermiştir?
A) Şinasi – Mukaddime
B) Ahmet Haşim – Bize Göre
C) A. Mithat Efendi – Avrupa’da Bir Cevelan
D) Cenap Şehabettin – Hac Yolunda
E) F. Rıfkı Atay – Denizaşırı

42. Aşağıdakilerden hangisi komedyanın özelliklerinden değildir?
A) Seyirciye ibret vermek veya hoşça vakit geçirtmek için yazılır.
B) Olay birden çoktur. Sadece mekan ve zaan birliği vardır.
C) Kişiler seçkin tabakadan insanlardır.
D) Üslup olarak sınırlama yoktur.
E) En büyük sanatçısı Moliere’dir.

43. Belli bir insan tipini ele alarak insanın kusurlarını ve gülünç
yanlarını ele alan komedi türüdür. Moliere’nin “Cimri”, “Tartüffe”,
Sheakspeare’nin “Venedik Taciri” bu türün en güzel örneklerin-dendir.
Yukarıda özellikleri verilen komedi türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Töre komedyası
B) Entrika komedyası
C) Karakter komedyası
D) Tip komedyası
E) Aşamalı komedya


44. Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden değildir?
A) Baş kısmında giriş mahiyetinde bir tekerleme yer alabilir.
B) Şahıs kadrosu kalabalık ve çeşitlidir.
C) Etkisini, anlatılıp dinlendiği zaman gösterir.
D) Yer, zaman ve mekan bilinir.
E) Nazım ya da nesir olarak oluşturulabilir.

45.

………. Burası bir köyden çok şehirleşmeye başlamış bir kasabaya
benziyordu. Etrafta bir tek eski veya topraktan ev görünmüyordu.
Otlamaya çıkarılacak hayvanlar için özel bir yol yapılmış ve diğer
yolların hemen hepsi asfaltla döşenmişti. Ama bir evin içine girecek
olsanız bir yemek sofrası dahi göremezsiniz. Yemekler yerde yenir
burada. İnsanlar ütü nedir bilmez. Geze geze de bitiremezsiniz asfalt
yollarını!

Yukarıda verilen parça hangi edebi türe örnektir?
A) Deneme B) Makale C) Gezi D) Anı E) Röportaj


46. Türk edebiyatında ilk öykü sayılan “Leta-if-i Rivayât”ın yazarı kimdir?
A) Ahmet Mithat Efendi
B) Sami Paşazâde Sezai
C) Ömer Seyfettin
D) Abdülhat Hamit Tarhan
E) Ziya Paşa

47. Aşağıdaki kavramlardan hangisi yanlış açıklanmıştır?
A) Siyer: Hz. Peygamberin hayatını anlatan eserler.
B) Ortaoyunu: Pişekar ve Kavuklu’nun başrollerinde olduğu irticalen oynanan güldürü.
C) Meddah: Değişik taklitlerin yapıldığı, kü-çük hikayelerin anlatıldığı birçok şahsın rol aldığı güldürü.
D) Tuluat: Bir metne bağlı olmaksızın sahnede akla gelen sözlere dayalı oyun.
E) Menkîbe: Din büyüklerinin, dervişlerin hayat hikayelerinin anlatılması.


48. Emir, Beyoğlu’nun dar sokaklarına girdi. İlk gördüğü ahbabına
takılarak her günkü sonu bitmez yolculuğuna başladı. Önce gece
mesaisini doldurmayı bekleyen garsonun yanına uğradı. Bir iç
geçirmeyle, ezile büzüle karnını doyurdu. Ardından lavaboları
temizlemeye aşağı indi. Patronun isteklerini yerine getirdi. Cebine
koyduğu üç kuruş, suratına inen belki bininci tokattı.
Bu parçanın türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fıkra B) Öykü C) Makale D) Anı E) Deneme


49.

Gazetelerin ya da dergilerin belli sütunlarında gün****k konuları bir
görüş ve düşünceye bağlayarak yorumlayan yazlılardır. Bu türde, yazar
ele aldığı konuyu kanıtlamak zorunda değildir; okuyucu da yazarın
görüşlerine inanıp inanmamakta serbesttir.

Yukarıdaki parçada bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Deneme B) Fıkra C) Makale D) Eleştiri E) Röportaj





50.

I. Günlük olaylarla ilgili yazılardır.
II. Yazar inandığı düşünceleri ispatlamak zorunda değildir.
III. Gün****k bir dil kullanılır.
IV. Geniş yorumlara ve bilimsel açıklamalara girişilmez.

Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Makale B) Anı C) Biyografi D) Mülakat (Görüşme) E) Fıkra


51.

“Yazarın nesnel olması, kişisel görüşlerini yazıya karıştırmaması makalenin en önemli özelliğidir.”

I) Tanzimat dönemi edebiyatı Türk edebiyatının batıya açıldığı
dönemdir. II) Türk şiiri gerek biçim gerek içerik bakımından değişime
uğramıştır. III) Bu dönem, dünyada Fransız edebiyatının geçerli olduğu
bir dönemdir. IV) Bizim yazar ve şairlerimiz bence taklitçilikten öteye
geçememişlerdir. V) Türk yazar ve şairleri de Fransız edebiyatından
etkilenmişlerdir.

Verilen bilgiden yola çıkarak yukarıdaki makale parçasından kaç numaralı cümle çıkarılmalıdır?

A) V B) IV C) III D) II E) I


52.
Toplum yaşamında birtakım olaylarla birbirine bağlanmış olan çeşitli
insanların başlarından geçen maceraları bütün ayrıntılarıyla anlatan
edebi eserdir. Olmuş ya da olabilir olayları yer, zaman ve kişilere
bağlı olarak anlatır. Olaylar ana bir olay etrafında gelişir ve olay
örgüsü geniştir. Kahramanları çoktur.

Yukarıda bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hikaye B) Masal C) Roman D) Fabl E) Biyografi


53.

I. Olmuş ya da olabilecek olayları anlatır.
II. Derin karakter tahlilleri yoktur.
III. Romana göre daha kısa bir türdür.
IV. Hikayede kişi kadrosu geniştir.
V. Öykünün öğeleri arasında olay, zaman ve mekan yer alır.

Yukarıda hikaye (öykü) hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V


54.

Bir yazarın seçtiği herhangi bir konu üzerindeki görüş ve düşüncelerini
dile getirdiği yazılardır. Yazar kesin bir sonuca varmak zorunda
değildir. Bilgi verme amacını taşımaz. İnsanı düşünmeye, yorum yapmaya
sevk eder. Yazar samimi bir üslup kullanır.

Yukarıda bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fıkra B) Deneme C) Tenkit (eleştiri) D) Makale E) Otobiyografi

55.
I. Makale
II. Fıkra
III. Deneme
IV. Günce (Günlük)
V. Eleştiri

Yukarıdakilerden hangisi fikir (düşünce) yazısı değildir?

A) I B) II C) III D) IV E) V


56.

I. Olaylar, bir ana olay etrafında gelişir.
II. Kişi kadrosu geniştir.
III. Kişiler ve olaylar ayrıntılarıyla ele alınır.
IV. Olmuş ya da olabilecek olayları anlatır.
V. Olaylar geniş bir zamana yayılarak anlatılır.

Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hikaye B) Deneme C) Roman D) Masal E) Fabl


57.

I. Biyografi
II. Anı
III. Günlük
IV. Masal
V. Otobiyografi

Yukarıdaki edebi türlerden hangisi gerçek yaşamdan kaynaklanan yazı türlerine girmez?

A) V B) IV C) III D) II E) I


58.

I. Olağanüstü olayları kendine özgü bir dille anlatan bir türdür.
II. Yer ve zaman belli değildir.
III. Kahramanlar olağanüstü kişiler veya varlıklardır.
IV. Genellikle bir tekerleme ile başlar.

Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hikaye B) Fabl C) Roman D) Masal E) Günlük


59.

Bu yazılarda amaç okuyucunun bilgisini değil, yaşantısını
zenginleştirmektir. Bu tür eserlerde de öğretici öğeler az da olsa
vardır; ancak bunları sanatsal bir tat almak amacıyla okumak gerekir.
Bu tür yazılarda düş gücü ve imgeleme önemli yer tutar. Bu tür yazılar
“yaratıcı yazılar”dır.


Yukarıda verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yaratıcı yazılar grubuna girmez?

A) Tiyatro B) Masal C) Makale D) Hikaye E) Roman



60.

I. Okurları bilgilendirmeyi ve ona bazı gerçekleri öğretmeyi amaçlar.
II. Uzman kişilerce yazılır.
III. Yazının merkezi doğrudan doğruya yazarın kendisidir.
IV. Kesin sonuçlara varmaz.
V. Güncel konularda veya güncellikle ilgisi olmayan bilimsel konularda yazılabilir.

Yukarıdaki verilen özelliklerden hangisi veya hangileri “makalenin” özelliklerinden değildir?

A) Yalnız III B) I-II-IV C) IV-V D) III-IV E) I-II-V
61.

I. Bugün, diğerlerinden daha farklı bir gün benim için.
II. Pencerem bir tuvalin çerçevesi gibi, ve bana bu tablo şimdi sonbaharı anlatıyor.
III. Bana böyle davranmış olması aramıza bir soğukluk girdiğinin göstergesi gibi.
IV. Birazdan uyuyacağım ve yarınımın bugünkü gibi olmasını diliyorum.
V. Aradan yıllar geçmiş olmasına karşın o üç sözcük aynı ses tonuyla çınlıyor kulaklarımda.

Yukarıda verilen tümcelerden hangisi bir “günlük”ten alınmış olamaz?

A) I B) II C) III D) IV E) V


62.

Divan edebiyatı dendiği zaman akla öncelikle süslü, kafiyeli ve vezinli
şiirler gelir. Bu dönemin düz yazısı (nesir) da süslüdür. Dilinin
günlük yaşamdan kopuk oluşu okuyucusunun az olmasına neden olmuştur. Bu
edebiyat ürünlerinin sözcük dağarcığı sınırlıdır. Belirli hayal
kalıplarının dışına genellikle çıkılamamıştır. Bu şiirlerin çoğu
belirli mazmunlar etrafında döner, değişik bir konudan hemen hemen hiç
söz edilmez. Bu nedenledir ki bu edebiyatı günümüzde de yaşatma çabası
boşunadır. Bu şairin şiirlerinde görülen öğeleri bir amaç olarak
değerlendirmiyorum.

Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?

A) Fıkra B) Deneme C) Eleştiri D) Biyografi E) Anı


63. Özgür kişi, köle olmayan, tutsak olmayan kişidir. Kimsenin kölesi,
kimsenin tutsağı değildir. Kendi kendisinin, duygularının,
tutkularının, çıkarının da kölesi, tutsağı değildir. “Böyle işime
geldiğinden böyle düşünüyorum, böyle söylüyorum.” diyen kimseyi
gerçekten özgür sayabilir miyiz? Özgür kişinin düşünceleriyle
duyguları, tutkuları, çıkarı arasında ille bir çarpışma, bir karşıtlık
olması gerektir, demiyorum; uzlaştıkları zorla değil, kendileriyle
uzlaştıkları da olur.

Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?

A) Anı B) Deneme C) Röportaj D) Gezi E) Öykü


64. Yedi yaşımda bile yoktum. Arabaya binmekten, evden uzaklaşıp
değişik yerler görmekten inanılmaz ölçüde hoşnut olurdum. Bir gün
motora bindirdi babam beni, eski model bir motora. Yine uzaklaştık
evden, değişik değişik yerler gezdik. Ama bir yer vardı, bir köprü, bir tren köprüsü. Bu köprünün altından geçerken sımsıkı sarıldım babama, bu anı hiç unutmayacağım dedim içimden, öyle de oldu, ne zaman bir köprünün altından geçsem bu anı hatırlarım.

Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?

A) Günlük B) Deneme C)Anı D) Gezi E) Makale

65. Deneme; yazarın herhangi bir konu üzerine, kesin sonuçlara varmadan
kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı yazılardır. İnsanı ve toplumu
ilgilendiren her şey denemenin konusu olabilir.

I. Kesinlik ve bilimsellik önemli öğelerdir.
II. Gazeteciliğin önemli bir dalıdır.
III. Yazar, doğruluğuna inandığı fikirleri, görüşleri okuyucuya kabul ettirme çabasındadır.
IV. Tarih, coğrafya, toplumbilim, hukuk ve folklor için yardımcı kaynak niteliğindedir.
V. Belgelere, kanıtlara dayanan bir yazı türü değildir.

Yukarıdakilerden hangisi denemenin özelliklerinden biridir?

A) I B) II C) III D) IV E)V


66.
I. *Kişilerin hayatını anlatan yazılardır.
* İnsanlığa katkıları ve yaşayışlarıyla ilgi çeken kişilerin yaşam öykülerini kaynaklara, belgelere dayanarak sergilerler.

II. * Gazeteciliğin önemli bir dalıdır, soru-cevap yoluyla hazırlanır.
* Bir sorunu, olayı, gerçeği araştırma ve inceleme yoluyla anlatan yazılardır.

Yukarıda verilen bilgiler sırasıyla hangi iki edebi türün özelliğini yansıtırlar?

A) Anı-Deneme B) Biyografi-röportaj C) Gezi-eleştiri
D) Makale-otobiyografi E) Röportaj-deneme




Düzyazı (Nesir) Türleri Cevapları
1 E 13 A 25 B 37 E 49 B 61E
2 D 14E 26 E 38 D 50 E 62C
3 D 15 A 27 D 39 E 51B 63B
4 A 16 B 28 D 40 C 52C 64C
5 C 17 B 29 A 41 A 53D 65E
6 E 18C 30 E 42 C 54B 66B
7 B 19 C 31 E 43C 55D
8 A 20 B 32 C 44 D 56C
9 C 21 D 33 E 45 C 57B
10 D 22 C 34 E 46 A 58D
11 A 23 E 35 E 47 C 59C
12 E 24 B 36 D 48 B 60D

16 soruluk bir düzyazı türleri test'i inşallah yardımcı olmuşumdur.

Test'i bu adresten indirebilirsiniz;

[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]