Anlatım Türleri:
* Açıklama
*Betimleme
*Öyküleme
*Tartışma
Düşünceyi Geliştirme Yolları :
*Örnekleme
*Tanık gösterme
*Karşılaştırma
*Benzetme
*Tanımlama
*İstatistik bilgi
sayfa 11 deki tabloya bir göz atmanızda yarar vardır : )
Dilin İşlevleri:
*Dil ötesi işlevi
*Kanalı kontrol
*göndergesellik
*alıcıyı harekete geçirme
*şiirsellik işlevi
Sanat metinlerinde dil daha çok şiirsellik işlevinde kullanılır.
Mektup
Mektup Arapça'dır, Betik veya Bitik ise Türkçe karşılığıdır.
Hitaplar başlar.
Tarih bulunur.
İmzalanması gereklidir.
En eski mektuplar Hintlilere aittir.
Daha sonra Firavunlarda görüşür. ( siyasi amaç ve haberleşmede kullanılmıştır)
Edebi tür olarak Yunan edebiyatında karşımıza çıkar.
Edebiyatımızda mektup Tanzimatta gelişmeye başlamıştır.
Abdülhamit'in mektupları önemlidir.
Divan edebiyatında mektupların toplandığı kitaplara münşeat,
Halk edebiyatında mektubat denir.
Halide Edip'in Handan eseri mektup türünde yazılmış bir romandır.
Mektubun genel olarak iki yönü vardır :
1) Haberleşmek
2) Duygu ve düşünceleri paylaşmak.
-----------------
Günlük
Günce -> Türkçe
Jurnal -> Fransızca
Ruzname -> Arapça'daki karşılıklarıdır.
-Tarihinin olması gereklidir.
-Günü gününe yazılır.
-İlk edebi günce : Ali Bey'in SeyahatJurnal'i
-Batılı anlamda ilk günce : Şair Nigar Hanım'ın Güncesi
-Günlük türü edebiyatımızda Tanzimatta gelişir.
-Önemli günlük türü sanatçıları : Nurullah Ataç, Salâh Birsel, Cemil Meriç, Oktay Akbal
-Olayı yaşayan kişi tarafından yazılır.
-İçten ve sevecendir.
-Divan edebiyatındaki ''vakayinameler'' bir tür günlük sayılır.
-Günlükler içe dönük ve dışa dönük olmak üzere ikiye ayrılır.
-----------
Anı
İlk anı : Babürname
*Yaşanan olaylar sonradan ele alınır.
*Anı yazarları anlattıkları zaman dilimiyle ilgili her türlü kaynaktan yararlanır.
*Konusunu gerçek hayattan alır.
*Anlatım içtendir.
*Kelimelerin yazara özgü duygu ve çağrışım değeri vardır.
*Yaşandıkları döneme ayna tutarlar.
Tanzimatta yazılan anılar:
- İzzet Molla | Mihnet-i Keşan
- Akif Paşa | Tapsıra
- Ziya Paşa | Defter-i Âmâl
- Muallim Naci |Ömer'in Çocukluğu |Medrese Hatıraları
Kurtuluş Savaşı Hatıraları:
- Mustafa Kemal | Nutuk
- Yakup Kadri | Vatan Yolunda
- Halide Edip | Türkün Ateşle İmtihanı
- Kazım Karabekir | İstiklâl Harbimiz
- Rauf Orbay | Cehennem Değirmeni
Edebi Anılar:
-Yakup Kadri | Anamın Kitabı | Gençlik ve Edebiyat Hatıraları
-Halit Ziya Uşaklıgil | Kırk Yıl | Saray ve Ötesi
-Yahya Kemal | Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi Hatıralarım
Sanatsal ve Öğretici metinlerin özelliklerine de göz atmanız da yarar vardır. : )