Sayfa 67
Hazırlık-
1. “Hayatımı Yazsam roman olur.” Sözü, romanın
insanı baz alarak yaşadığı ya da yaşayabileceği olayları belirli bir
zaman, mekan ve kişiler çerçevesinde anlattığına işaret
etmektedir.Çünkü insanoğlu, yaşadığı bu dünyada zamandan, mekandan ve
olaylardan bağımsız değildir.
Sayfa 68
5. Etkinlik:-
Ortak olarak okuduğunuz 3 romanı sınıfta anlatınız.
6. Etkinlik-
Aşk-ı Memnu romanının olay örgüsü şu şekildedir.
- Adnan Bey’in eşinin bir süre önce ölmesiyle şimdiki hayatlarının anlatılması.
- Adnan Bey’in Göksu’da sandal gezintisi yapması ve Firdevs Hanım’la tanışması
- Adnan Bey’in Bihter ile evlenmesi
- Bihter’in konağa gelişiyle yeni bir düzenin konakta başlaması.
- Nihal’in Behlül ile Bihter’in konuşmalarını duyup aralarındaki ilişkiyi öğrenmesi.
- Beşir’in bütün olup biteni Adnan Bey’e anlatması.
- Bihter’in intihar etmesi.
- Adnan Bey ve Nihal’in yeniden baş başa kalması.
Sayfa 69
1. Olay örgüsünü oluşturan parçalar, romanın
teması etrafında bir araya getirilmiş ve birbirini tetikleyen parçalar
olarak kurgulanmıştır.
2. Aşk-ı Memnu romanındaki olayların kronolojik sırası şöyledir:
- Adnan Bey’in eşini kaybetmesi
- Göksu gezintilerine katılması
- Bihter ile evlenmesi
- Behlül ile Nihal’in nişanlanması
- Bihter’in Adnan Bey ile evliliğinin üzerinden bir yıl geçtikten sonra yine bir Göksu gezintisi akşamı benliğini sorgulaması.
- Behlül ile Bihterin ilişkisinin başlaması.
- Nilah’in bu ilişkiyi Behlül’ün cüzdanından düşen nottan yola çıkarak öğrenmesi ve bayılması
- Zenci köle Beşir’in her şeyi Adnan Bey’e anlatması.
- Bihter’in intihar etmesi.
Sayfa 69 70 72
7. Etkinlik
• Verilen şemaya göre, kronolojik olay zinciri, zamanı bir bütün olarak
kapsamaktadır.Olay örgüsü ise bir bütün halindeki bu zamanın belirli
bir kısmı ya da anını içermektedir.
8. Etkinlik
Kişiler:
• Adnan Bey:
Hali vakti yerinde, kırk beş yaşlarında bir İstanbul beyefendisidir.
Eşinin ölümü üzerine Bihter ile evlenmiş ve konağındaki yaş***** devam
etmiştir.
• Bihter: Hafif meşrepliği
ile tanınan Melih Bey Takımı’nın bir üyesi ve Firdevs Hanım’ın
kızıdır.Sadık kalacağı zengin bir koca bulmak ve mutlu bir yaşam kurmak
arzusuyla Adnan Bey ile evlenir.Fakat ona sadık kalamayarak Behlül ile
bir aşk-ı memnu(yasak aşk) yaşar.
• Nihal:
Adnan Bey’in masum ve meleksi bir portre olarak sunulan, genç ******
dönemine girişinden Behlül ile nişanlanmasına kadar hayatı hep
başkalarının kararı ile yönlendirilen bir kızdır.
• Behlül:Adnan
Bey’in yeğeni olan ve konağa rahatlıkla girip, çıkabilen, Nihal ile
nişanlanıp Bihter ile yasak bir aşk yaşayan, Beyoğlu’nun sorumluluk
gerektirmeyen günübirlik ilişkilerinden geri kalmayan pragmatik
birisidir.
• Beşir: Adnan Bey’in
konağında çalışan ve yaşanan yasak ilişkiye ve Nihal’in acıklı durumuna
dayanamayıp her şeyi Adnan Bey’e anlatan zenci köledir.
*** Aşk-ı Memnu’dan alınan yukarıdaki olay halkasının teması “yasak aşkın ya da ihanetin sonu”dur.
*** Aşk-ı Memnu romanındaki olay halkalarında bulunan temalar, romanın
temasına paralel olarak sunulan, onu değişik açılardan tamamlayan
parçalardır.
3. Soru:Aşk-ı Memnu romanının teması “yasak
aşk”tır. Bu tema romanda yaşanan yasak aşkın insan hayatları üzerindeki
etkisi üzerinden anlatılmıştır.
4. Soru:Aşk-ı Memnu romanının teması “yasak
aşk”tır.Romandaki bu tema, romanın yazıldığı Servet-i Fünun Dönemi
edebiyatçılarının benimsediği “sanat, sanat içindir” anlayışıyla
örtüşmektedir.Çünkü bu anlayış bireyselliği beraberinde
getirir.Kendisinden önceki Tanzimat Döneminin aksine toplum sorunlarına
eğilmek yerine bireysel duyuş, düşünüş ve zevk baz alındığı için böyle
bir tema seçilmiştir.Servet-i Fünun romanlarında sosyal çevre, aile ile
sınırlandırılarak toplum yerine aile fertleri arasındaki olaylar
anlatılmıştır.Servet-i Fünun’un bütün romanlarında “aşk,kötümserlik ve
kaçış” üç ana unsur olarak karşımıza çıkar.Aşk-ı Memnu romanının teması
da bu bakımdan romanın yazıldığı dönemin özelliklerine uyar.
Sayfa 73
9. Etkinlik-
Aşk-ı Memnu romanındaki mekanlar ve özellikleri şunlardır:
• Konak:
Adnan Bey’in sahibi olduğu, kızı Nihal, oğlu Bülent ve mahiyetinde
çalışanlarla birlikte yaşadığı, romandaki olayların ana merkezidir.
• Göksu: Sandal
sefalarının yapıldığı, Adnan Bey’in hayatına yeni bir yön verdiği,
Bihter’in içindeki kadını uyandıran dönemin meşur eğlence yeridir.
• Ada: Roman kahramanlarının ruhen sıkıldıkları zamanlarda bir kaçış ve dinlenme yeri olarak kullandıkları mekandır.
Sayfa 75 – 77
10. Etkinlik Tablo-
Kronolojik Zaman
• Adnan Bey’in Göksu gezisi
• Bihter ile Adnan Bey’in evliliği
• Bihter ile Behlül’ün ilişkisinin başlaması
• Adnan Bey’in her şeyi öğrenmesi
• Bihter’in intiharı ana zamanlardır.
Zamanda Geriye Dönüşler:
• Romanda Bihter’in evliliğinin üzerinden bir yıl geçtikten sonra
kendisiyle hesaplaşırken çocukluğunu hatırlaması romandaki en belirgin
geriye dönüştür.
11. Etkinlik:-
Olay örgüsündeki zaman, bir bütün olan kronolojik zamanın içinden
alınan bir bölüm konumundadır.Kısaca söylemek gerekirse bütünden bir
parçadır.
Sayfa 78
12. Etkinlik:-Verilen metinden de
anlaşılacağı üzere, anlatıcı, romanın olay örgüsü, kişiler, zaman ve
mekan unsurlarının belirli bir temaya göre bir araya gelip bir anlam
kazanmasındaki temel taşıdır.Başka bir ifadeyle okurun gözleri
durumundadır.
13. Etkinlik – Tablo-
Hakim(ilahi) Anlatıcının bakış Açısı:
• her şeyi bilen, her şeye hakim anlatıcıdır.
…..
Sayfa 79
15. Etkinlik-
• Aşk-ı Memnu romanında öyküleyici ve betimleyici anlatım kullanılmıştır.
• Romanda dil göndergesel işlevdedir.
• Söylenmek istenilenin karşı tarafa(alıcı) tam anlamıyla çağrışım
yapması, anlatıla doğrultusunda seçilen anlatım türü ve dilin işlevi
ile ilgilidir.
16. Etkinlik-
• Aşk-ı Memnu romanı realizm akımı doğrultusunda kaleme alınmıştır.
• Realist anlayış Aşk-ı Memnu romanındaki olay örgüsü, kişiler, zaman
ve mekan unsurları ile romanın temasının gerçekçi bir dille
anlatılmasını ve okurda gerçeklik duygusu uyandırmasını sağlamıştır.
Romantizm:
- Sefiller, Yazarı: Victor Hugo, Konusu: “Jan Valjan’in yaşamı”
Realizm:
- Madame Bovary, Yazarı: Gustave Flaubert, Konusu: Yasak Aşk
17. Etkinlik-
Okuduğunuz herhangi bir romanla ilgili (ör. Aşk-ı Memnu) kişisel duygu ve düşüncelerinizi yansıtan yazılar kaleme alınız.
Sayfa 80
18. Etkinlik-
Tarihi Roman: Devlet Ana, Osmancık
Macera Romanı: Monte Cristo, Kontu, Robinson, Cruose,
Sosyal Roman: Sinekli Bakkal, Saatleri ayarlama Enstitüsü, Kiralık Konak
Tahlil Romanı: Eylül
19. Etkinlik:- 1. Grup:
Yeşil Gece adlı romandan alınan metin parçası ifadenin bir engele
uğramadan akması, gereksiz söz tekrarlarından kaçınılması ile ses
akışını bozan, telaffuzu zor seslelere yer vermemesi açısından akıcıdır.
2. Grup: Verilen metin parçası gereksiz ifadelerin bulunmamasını ve anlaşılması güç cümlelere yer verilmemesi açısından duru-açıktır.
3. Grup:
Verilen metin parçasının sade ve süssüz olması, duygu ve düşüncelerin
kesin ve kısa ifadelerle dile getirilmesi açısından yalındır. Romanın
akıcı, duru-açık ve yalın olması yapısının ve temasının okura tam
anlamıyla ulaşması açısından önemlidir.
20. Etkinlik-
Anlatım Bozukluğu bulunan cümleler:
• Rıhtımdaki – Kıyamet ve Mahşer gününü düşünürken bile tasavvur
edemedi – kalabalığı, Galata ve İstanbul sırtlarında birbirinin üstüne
kurulmuş, havalara asılmış gibi görünen binaları, kubbeleri bulanık
gözlerinin ne çıldırtıcı bir ahret rüyası içinde göründüğünü
hatırlıyordu.(Ek fazlalığı)
• Artık, ne düşündüğünü ne istediğini, bu dünyada vazifesi ne olduğunu biliyordu.(Ek eksikliği)
Cümlelerin düzeltilmiş halleri:
• Rıhtımdaki – Kıyamet ve Mahşer gününü düşünürken bile tasavvur
edemediği – kalabalığı Galata ve İstanbul sırtlarında birbirinin üstüne
kurulmuş, havalara asılmış gibi görünen binaları, kubbeleri bulanık
gözlerinin ne çıldırtıcı bir ahret rüyası içinde gördüğünü hatırlıyordu.
• Artık, ne düşündüğünü ne istediğini, bu dünyada vazifesinin ne olduğunu biliyordu.
21. Etkinlik-
İsim: sabah, elbise
Sıfat: siyah, yeni
Zarf: birkaç, üçgün
Zamir: bu, o
Edat: ….
Bağlaç: ile, ve
Ünlem: ….
Fiil: al- tut-
• Bu kelime türleri romanın anlamının tam olarak algılanması amacıyla kullanılmıştır.
Sayfa 81
23. Etkinlik-
- Verilen metne göre ******’ün en belirgin liderlik özellikleri
doğuştan gelen sezgi, araştırmacı turum, çok okuma özelliği ile kararlı
olması ve kararlı davranmasıdır.
Sayfa 83
Anlama Yorumlama
1. Romanın toplumun aynası olduğu
düşünülürse toplum için ne kadar önemli olduğu da anlaşılacaktır.Çünkü
edebi bir eser olarak roman, ortaya çıktığı toplumun maddi ve manevi
bütün kültür unsurlarını başka bir deyişle zihniyetini bünyesinde
barındırır.Bununla birlikte topluma yol gösterme ve ilerleme yolunda
topluma öncülük etmek gibi bir işleve de sahiptir.
Sayfa 84 85 86
24. Etkinlik:
Roman olay örgüsü,
birbiriyle ilişkili olayların zincirleme akışıyla oluşur ve romanın
yapı unsurlarından en önemlisini meydana getirir. İşte resimdeki nar
da, küçük parçaların bir araya gelmesiyle oluşan bir yapıya sahiptir.
25. Etkinlik:-
Siz de okuduğunuz bir romanı (inceleme bölümünde tahlil edilen Aşk-ı
memnu ile ders kitabında değişik yönleriyle verilen romanlar gibi)
verilen plana göre inceleyiniz.
26. Etkinlik: -
Ateşten Gömlek romanında ****** bir roman kahramanı gibi fakat geri
planda, bir lider olarak anlatılmıştır.Onun vatanı ve milleti için
yaptıkları Kurtuluş Savaşı’nın seyrine paralel olarak verilmiştir.
**çme ve Değerlendirme
1. ……… karakter ………
………tip ………
………kahraman anlatıcı ………
2.
D
D
Y (Romandaki anlatıcı, varlığından söz edilen hayali bir anlatıcıdır.)
3.Doğru Cevap “C” seçeneğidir. “babamın” sözcüğü gereksiz olarak ikinci kez tekrar edilmiştir.
4. C
5. B : “serin” sözcüğü sıfat, diğerleri isimdir.
6. D: “onun” ve “senin” zamirlerinden hangisi olduğu belirsizdir.
7.C
8. C: Soru sıfatı olarak kullanılmıştır.
9. B
Anasayfa 
Latest images 
Paz Ara. 13, 2009 11:12 pm